استاد علی‌اکبر معمار اصفهانی در سال ۹۸۵ هجری قمری به دنیا آمده است؛ وی نزد استاد بدیع‌الزمان یزدی که معمارباشی شاه عباس بود، معماری را به خوبی فرا گرفت به طوری که همه معماران هم عصر وی به استادی علی اکبر معمار اعتراف کرده‌اند.

در گذشته انعکاس نام معماران در بناها کم‌تر معمول بوده و در معدود مکان‌هایی که نامی از معمار آمده، به خاطر اثر ارزنده او و دستور سلاطین است. 

با توجه به مشخصاتی از قبیل تاریخ احداث بنا، کیفیت معماری، ابداعات، بین سال‌های ۱۰۰۵ هجری قمری تا ۱۰۲۰ هجری قمری، استاد علی‌ اکبر معمار احتمالاً در اجرای برخی طرح‌های عظیم دوره شاه عباس کبیر نقش اجرایی داشته  ولی با توجه به منابع موجود پس از سال ۱۰۲۰ هجری قمری، عملیات اجرایی مسجد جامع عباسی تماماً به او واگذار شده است.

اینکه در کتیبه اصلی سردر مسجد به خط علی‌رضا عباسی و سال ۱۰۲۵ هجری قمری، نامی جز "پادشاه" به چشم نمی‌خورد و ذکر نام استاد علی اکبر معمار اصفهانی در کتیبه زیرین به خط محمد رضا امامی در زمان شاه صفی، در سال ۱۰۴۶ هجری، اشاره به این مطلب دارد که احتمالاً شاه‌عباس قصدی برای آوردن نام معمار نداشته است.

وجود نام استاد علی اکبر اصفهانی در کتیبه بالای در ورودی و جدای از کتیبه اصلی پس از اتمام ساخت مسجد جامع عباسی و نصب در اصلی آن، همچنین هدیه گرفتن شاه صفی در سال ۱۰۴۶ هجری قمری حکایات از احداث بناهای بسیار ارزنده توسط استاد علی اکبر معمار اصفهانی به خصوص در دوره شاه صفی دارد.

در آن دوران محب علی بیک ملقب به ا... ‌بیک، نماینده حکومت و ناظر بر اجرای طرح‌ها بوده است. استاد بدیع‌الزمان یزدی معمار باشی دربار و فراهم آورنده مقدمات ساخت مسجد در دوره صفوی بوده و همچنین استاد علی‌اکبر اصفهانی معمار و سازنده بنا که پس از استاد بدیع‌الزمان یزدی در سمت معمارباشی جایگزین می‌شود.

فعالیت‌های استاد علی اکبر معمار اصفهانی را می‌توان از جوانی و شاگردیش نزد استاد بدیع‌الزمان یزدی تا استادی و معمارباشی شدن وی به ۴ دوره تقسیم بندی کرد. معیار تقسیم این دوره‌ها، میزان و تاثیر وی در ساخت بوده و همچنین در آخرین دوره استاد علی اکبر معمار اصفهانی در قالب، معمارباشی دربار، مشغول به فعالیت است.

بر اساس متون و شواهد به دست آمده، شاه عباس در تکمیل طرح‌ پایتخت جدید خود و برای جذب تجار و بازاریان اصفهان از منطقه میدان کهنه به میدان و مجموعه جدید لازم‌ می‌بیند که مسجد جامع بزرگ و با شکوهی در برابری با مسجد جامع کبیر احداث کند.

شاه وقت به منظور ساخت مسجد جامع کبیر گروه محمد علی بیک، استاد بدیع‌الزمان یزدی و استاد ‌علی‌اکبر معمار اصفهانی را برای ساخت این مسجد تعیین کرد.  ابتدا در سال ۱۰۲۰ هجری قمری در تداوم ساخت طبقه فوقانی میدان نقش جهان ساخت عمارت سردر و هشتی ورودی در مرکز ضلع جنوبی میدان آغاز می‌شود و پس از تکمیل بنای سردر، در سال ۱۰۲۵ به اتمام می‌رسد. 

در این فعالیت محب علی بیک نقش نماینده و ناظر شاه و استاد بدیع‌الزمان یزدی معمار باشی دربار و استاد علی اکبر معمار اصفهانی معمار سازنده بنا بوده است. در ساخت مسجد جامع کبیر گروه معرفی شده از طرف پادشاه توانایی‌ها و ابداعات خود را به نمایش گذاشته است و باید در این زمینه توجه لازم را صورت داد.